Podróżując po wschodnich rubieżach Polski, tuż przy granicy z Ukrainą, natrafimy na jeden z najpiękniejszych zabytków architektury drewnianej – cerkiew greckokatolicką pw. św. Mikołaja w Hrebennem. Jest to unikalny obiekt sakralny, który zachwyca swoją historią i kunsztem wykonania.
Historia i architektura cerkwi
Usytuowana niezwykle dumnie na szczycie wzgórza cerkiew to jedna z wizytówek gminy Lubycza Królewska, tuż obok np. ruin cerkwi w Kniaziach czy bunkrów linii Mołtowa. Cerkiew w Hrebennem powstała w drugiej połowie XVII wieku (dokładna data jest trudna do ustalenia), a sama budowa trwała kilkanaście lat.
Świątynia ma konstrukcję zrębową, skierowana jest na wschód, a zbudowana jest na planie trzech kwadratów. Posiada trzy kopuły pokryte gontem. Ze wzgórza cerkiewnego rozciąga się widok na pobliskie przejście graniczne.
Mistrzowski kunszt widoczny jest w detalach, zarówno łączenie kopuł, jak i witający wiernych okap nad wejściem może wprawiać w zachwyt.
Wnętrze cerkwi
Do świątyni wchodzimy od strony zachodniej – przez babiniec, przechodzimy do nawy głównej. We wnętrzu cerkwi zachował się ikonostas, który nie jest zbyt okazały, co może świadczyć o trudnej historii oraz o zamożności okolicznej ludności. Warto jednak rozejrzeć się dookoła i zwrócić uwagę na ikony, te jak zwykle w cerkwiach, są niezwykle ważnym elementem, przedstawiającym historię religii.
Ciekawostka – temat tabu z bocznego obrazu
Podczas prac renowacyjnych na jednym z bocznych ołtarzy pod grubą warstwą farby natrafiono na przedstawienie ostatniej wieczerzy. Dlaczego ten piękny obraz został zamalowany? Tego oczywiście możemy się tylko domyślać, ale spójrzmy, że po prawicy Jezusa siedzi kobieta – Maria Magdalena. Od wieków krążą po całym świecie spekulacje, jakby Maria Magdalena była żoną Jezusa, jak widać dotarły one nawet do Hrebennego. Czy to właśnie to było powodem zamalowania tego obrazu?
Obecnie obiekt wciąż wykorzystywany jest w celach sakralnych i służy wiernym. Co ciekawe odbywają się tu zarówno nabożeństwa zarówno rzymskokatolickie jak i greckokatolickie. Jest to szczególnie budujące, dla wszystkich, którzy znają burzliwą historię tych terenów.
Co jeszcze warto zobaczyć?
W pobliżu cerkwi znajduje się XVIII-wieczna dzwonnica oraz dawny cmentarz, który przeniesiono poza teren świątyni. Dla miłośników drewnianej architektury sakralnej warto polecić Szlak Architektury Drewnianej Podkarpacia, obejmujący m.in.:
-
Cerkwie w Radrużu (jedna z nich wpisana na listę UNESCO),
-
Cerkiew w Gorajcu,
-
Cerkiew w Nowym Bruśnie.
W województwie lubelskim koniecznie trzeba odwiedzić Sanktuarium Zwiastowania NMP w Tomaszowie Lubelskim.
Podsumowanie – zapraszamy do odwiedzin
Cerkiew w Hrebennem to jedno z najcenniejszych miejsc na mapie Roztocza, które zachwyca zarówno architekturą, jak i niezwykłą historią. To idealna destynacja dla wszystkich, którzy pragną odkrywać tajemnice przeszłości i podziwiać piękno drewnianych budowli.