Planujesz wakacje na Roztoczu i szukasz ciekawych atrakcji turystycznych? Oprócz malowniczych krajobrazów i szlaków przyrodniczych, region ten kryje fascynujące muzea Roztocza i okolic, które przeniosą Cię w czasie i pozwolą zgłębić bogatą historię Lubelszczyzny i Podkrapacia. Nasza lista to kompendium wiedzy o dziedzictwie kulturowym Roztocza i jego sąsiednich regionów, od miejsc pamięci II wojny światowej po unikatowe skanseny i muzea regionalne. Przygotuj się na niezapomnianą podróż śladami przeszłości!
1. Ośrodek Edukacyjno – Muzealny Roztoczańskiego Parku Narodowego w Zwierzyńcu
Nowoczesne centrum edukacyjne prezentujące unikalną przyrodę i historię Roztoczańskiego Parku Narodowego.
2. Skansen Guciów
Klimatyczne gospodarstwo z XIX wieku, które ukazuje tradycyjne życie i kulturę dawnego Roztocza.
3. Muzeum i Miejsce Pamięci w Bełżcu
Poruszające miejsce upamiętniające ofiary niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady działającego w czasie II wojny światowej.

4. Muzeum Regionalne im. dr. Janusza Petera w Tomaszowie Lubelskim
Prezentuje bogatą historię i dziedzictwo kulturowe Ziemi Tomaszowskiej, od archeologii po sztukę sakralną. Szczególna uwaga poświęcona jest także bitwom pod Tomaszowem z września 1939 roku.
W Tomaszowie warto odwiedzić także Izbę Pamięci Terroru Komunistycznego.
5. Muzeum Kresów w Lubaczowie
Miejsce, które przybliża dzieje i kulturę Kresów Wschodnich oraz losy ich mieszkańców.
6. Muzeum Pożarnictwa w Oseredku
Znajdujące się tuż obok Suśca niewielkie, ale pasjonujące muzeum ukazujące historię straży pożarnej i sprzętu gaśniczego.
7. Skansen „Bocianie Gniazdo” w Ciotuszy Starej
Urokliwe miejsce odtwarzające wiejskie życie i architekturę dawnego Roztocza.
8. Muzeum Skamieniałych Drzew w Siedliskach
Unikalna kolekcja skamieniałości sprzed milionów lat, odsłaniająca geologiczną przeszłość regionu.
9. Muzeum Starych Zegarów w Szczebrzeszynie
Fascynująca ekspozycja dawnych zegarów, łącząca precyzję mechaniki z historią rzemiosła.
10. Muzeum Skarbów Ziemi i Morza w Szczebrzeszynie
Kolekcja minerałów, muszli i skamieniałości z całego świata, zachwycająca różnorodnością natury.
11. Skansen „Zagroda Sitarska” w Biłgoraju
Zabytkowa zagroda ukazująca tradycje sitarskie, z unikalną drewnianą architekturą typową dla Biłgoraja.
12. Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju
Różnorodne zbiory prezentujące historię, kulturę i przyrodę regionu biłgorajskiego.
13. Galeria Kolejnictwa Stacja Basznia
Klimatyczna ekspozycja dawnych pojazdów szynowych i pamiątek kolejowych w zrewitalizowanej stacji.
14. Muzeum Historyczne Inspektoratu Zamojskiego Armii Krajowej im. Stanisława Prusa „Adama” w Bondyrzu
Miejsce upamiętniające działalność AK na Zamojszczyźnie, z licznymi dokumentami i eksponatami z czasów okupacji.
15. Skansen Kolei Leśnej w Janowie Lubelskim
Plenerowa ekspozycja dawnych lokomotyw i wagoników leśnych, przypominająca historię transportu drewna w regionie.
16. Muzeum Regionalne w Janowie Lubelskim
Prezentuje bogate dziedzictwo kulturowe okolic Janowa, od etnografii po sztukę ludową.
17. Muzeum Fotografii w Janowie Lubelskim
Nastrojowe miejsce, w którym można zobaczyć zabytkowy sprzęt fotograficzny i archiwalne zdjęcia.
18. Muzeum w Osuchach – Centrum Partyzantów Polskich
Muzeum w budowie – planowane otwarcie w II połowie 2025 roku. Wystawa poświęcona będzie bitwie pod Osuchami i losom polskiego ruchu oporu na Zamojszczyźnie
Muzea w Zamościu
1. Muzeum Zamojskie w Zamościu
Przedstawia historię i kulturę Zamościa oraz regionu, mieszcząc się w zabytkowych kamienicach Starego Miasta.
2. Muzeum Fortyfikacji i Broni Arsenał Oddział Muzeum Zamojskiego
Interaktywna ekspozycja ukazująca dzieje zamojskich fortyfikacji oraz rozwój broni i techniki wojskowej.
3. Roztoczańskie Muzeum PRL w Zamościu
Pełne autentycznych eksponatów muzeum przypominające realia życia codziennego w czasach PRL.
4. Szachy Świata Muzeum
Nietypowe i inspirujące miejsce z imponującą kolekcją szachów z różnych kultur i zakątków świata.
5. Muzeum 3 Dywizji Piechoty Legionów w Zamościu
Upamiętnia historię legendarnej jednostki wojskowej, prezentując pamiątki, dokumenty i mundury.
6. Muzeum Sakralne Katedry Zamojskiej
Skarbiec sztuki sakralnej z bezcennymi dziełami związanymi z historią zamojskiej katedry i diecezji.
7. Synagoga w Zamościu – Multimedialne Muzeum Historii Żydów Zamościa i Okolic
Wzruszające i nowoczesne muzeum dokumentujące bogatą historię społeczności żydowskiej w regionie.

Polecenie: w naszej opinii szczególnie warto odwiedzić Miejsce pamięci po Obozie zagłady w Bełżcu, Skansen w Guciowie oraz Muzeum Zamojskie.
Ta różnorodna kolekcja muzeów w Roztoczu i okolicach to nie tylko cenna lekcja historii, ale również fascynująca podróż przez bogate dziedzictwo kulturowe Lubelszczyzny. Każde z tych miejsc stanowi unikalną atrakcję turystyczną, kryjącą w swoich zbiorach niezwykłe opowieści, które czekają na odkrycie przez wszystkich miłośników historii i kultury.